Blinde paniek in de nacht: zo overbodig en toch hebben we er allemaal last van

Waarom gebeurt dit toch altijd? Waarom komt mijn brein juist op het moment dat ik rust nodig heb met een eindeloze stroom van rampscenario’s? Ik weet dat ik morgen moe zal zijn, maar dat maakt de maalstroom in mijn hoofd er niet minder intens op.

's Nachts piekeren: de verklaring

Wetenschappelijk gezien is er een verklaring. ’s Nachts is ons brein in een andere staat: minder rationeel, gevoeliger voor emoties. Overdag kunnen we relativeren, afleiding zoeken, oplossingen bedenken. Maar in het donker, als de wereld stilligt, zijn we alleen met onze gedachten. Cortisol, het stresshormoon, speelt ook een rol. Wanneer we moe zijn of als we al stress hadden opgebouwd, kan ons lichaam extra cortisol aanmaken, wat piekeren en angstgevoelens versterkt.

Het ergste is dat piekeren in de nacht een vicieuze cirkel creëert. Hoe meer ik me druk maak over het feit dat ik niet slaap, hoe minder ik slaap. En hoe minder ik slaap, hoe moeilijker het wordt om de volgende dag mijn zorgen te relativeren. Alles lijkt groter, dreigender. En uiteindelijk dient het piekeren me totaal niet. Sterker nog, het put me uit. De volgende ochtend sta ik vermoeid op, met een zwaar hoofd en weinig energie. Daardoor is er geen ruimte meer voor echte oplossingen, laat staan voor de dingen die mij energie geven en gelukkig maken.

Hoe doorbreek ik dit patroon? Ik ben ervan overtuigd dat holistische benaderingen kunnen helpen om het piekeren te verminderen en beter in slaap te komen. Hier een paar tips:

1. Bewust ademhalen en meditatie

   Door diep en rustig te ademen, geef ik mijn lichaam het signaal dat er geen gevaar is. Meditatie kan helpen om mijn gedachten te laten komen en gaan, zonder eraan vast te klampen.

2. Een vast avondritueel creëren

   Een rustgevende routine voor het slapengaan, zoals een warme douche, het drinken van kruidenthee of het doen van een fijne avondmeditatie, kan mijn brein voorbereiden op ontspanning.

3. Schrijven om gedachten los te laten

   Door mijn zorgen op papier te zetten zodra ik erover begin te piekeren, haal ik ze uit mijn hoofd en verminder ik de drang om er ’s nachts over te blijven malen.

4. Fysieke ontspanning

   Een korte yogasessie of een spierontspanningsoefening kan helpen om spanning in mijn lichaam los te laten en de overgang naar slaap soepeler te maken. Tips daarvoor vind je onder andere in onze cursus over relaxt moederschap.

5. Geen schermen voor het slapengaan

   Heel cliché en bij iedereen bekend, maar het is echt waar. Blauw licht van telefoons en computers kan de aanmaak van melatonine verstoren, waardoor ik minder snel in slaap val. In plaats daarvan kies ik voor zachte verlichting (vaak een kaars of een zoutlamp) en rustgevende muziek.

6. Dankbaarheid en positieve gedachten
   Voordat ik ga slapen, probeer ik mijn aandacht te richten op iets moois of positiefs uit mijn dag. Dit helpt om mijn mindset te verschuiven van angst naar rust.

Het belangrijkste besef is misschien wel dat de nacht geen moment is om problemen op te lossen. Mijn zorgen voelen ’s nachts groter dan ze werkelijk zijn. Ik herinner mezelf eraan dat ze morgen, na een goede nachtrust, minder overweldigend zullen lijken.

In plaats van me te laten meeslepen door de paniek, probeer ik los te laten. En wanneer ik dat écht accepteer, wordt de nacht niet langer een strijd, maar een plek van rust en herstel.